Kështjellat e Shqipërisë

Shqipëria është një vend i zhytur në histori dhe kulturë. Kështjellat dhe fortesat e tyre e pasqyrojnë këtë. Në të gjithë Shqipërinë, do t’i gjeni, disa rrënoja dhe disa akoma shumë të paprekura, aq sa duken si të reja. Ne kemi zgjedhur disa që janë më te preferuara për ne dhe që mendojmë se ia vlen t’i vizitoni.
1 – Kalaja e Lëkurësit – Sarandë

Një kështjellë e shkatërruar në Lëkurës, në një pikë kodre strategjike me pamje nga qyteti i Sarandës, në juglindje të qendrës së qytetit. Nga këtu mund të kontrollohet i gjithë qyteti, si dhe ishujt e Ksamilit.

Ajo u ndërtua në 1537 nga Sulltan Sulejmani i Madhërishëm i cili kishte sulmuar Korfuzin dhe kishte nevojë për të kontrolluar portin dhe rrugën që e lidhte atë me Butrintin. Rajoni tradicionalisht i përkiste pjesës jugore të Himarës.

Territoret e kalasë dikur mbanin fshatin e vjetër Lëkurës. Ajo ka një formë katrore me dy kulla të rrumbullakëta në qoshet e saj veri-perëndimore dhe jug-lindore. Për t’u ngjitur në kështjellë vizitorët duhet të lënë rrugën kryesore në Qafë Gjashtë dhe të ngjiten në kodrën e qytetit nga ana tjetër e qytetit.
2 – Kalaja e Porto Palermos – Himarë

Pranë qytetit të Himarë, kalaja është në gjirin e Porto Palermo. Huffington Post renditi Porto Palermon të parin në mes të 15 destinacioneve evropiane të pazbuluara për 2014.

Kalaja e ruajtur mirë thuhet se zakonisht është ndërtuar në fillim të shekullit të 19-të nga Ali Pasha i Tepelenës. Sidoqoftë, kjo nuk mund të konfirmohet.Është e mundshme që të jetë ndërtuar nga Venecianët pasi është i arritshëm nga deti dhe ka të njëjtin plan trekëndësh me kulla të rrumbullakëta të gjetura në fortesën Veneciane në Butrint.
3- Kalaja e Krujës – Krujë

Në qytetin e Krujës dhe qendrën e rebelimit të Skënderbeut kundër Perandorisë Osmane, kështjella strehon Teqenë e Dollme të Bektashit (një sekt islamik sufist), Muzeun Kombëtar Skënderbej, mbetjet e xhamisë Fatih Sultan Mehmed dhe minaren e saj, një muze etnografik dhe një banjë turke.

Gjatë revolucionit Shqiptare (1432-1436) Andrea Thopia, një fisnik shqiptar, u rebelua pa sukses kundër sundimit Osman. Pas kryengritjes të Skënderbeut në 1443 kalaja i rezistoi tre rrethimeve masive nga turqit përkatësisht në vitet 1450, 1466 dhe 1467. Sot ajo është një qendër e turizmit në Shqipëri dhe një burim frymëzimi për shqiptarët.

Kalaja shfaqet në pjesën e pasme të kartëmonedhës shqiptare 5000 lekë të lëshuar që nga viti 1996.
4 – Kalaja e Gjirokastrës – Gjirokastër

Kalaja mbizotëron në qytet dhe sheh rrugën e rëndësishme strategjike përgjatë luginës së lumit. Kalaja ka ekzistuar në forma të ndryshme që para shekullit të 12-të. Ali Pasha i Tepelenës bëri rinovime dhe shtesa të gjera gjatë viteve 1800 ndërsa Mbreti Zog zgjeroi burgun e kështjellës në 1932.

Ajo është e hapur për vizitorët dhe përmban një muze ushtarak me artileri dhe memoracione të rezistencës komuniste kundër pushtimit gjerman. Jashtë muzeut sallat përreth strehojnë tanke të braktisura nga lufta e dytë botërore. Një aeroplan luftarak amerikan i rrëzuar gjatë luftës qëndron pranë një prej kullave.
5 – Kalaja e Rozafës – Shkodër

Pranë Shkodrës, kalaja ngrihet madhështor në një kodër shkëmbore, 130 metra (430 këmbë) mbi nivelin e detit, e rrethuar nga lumenjtë Buna dhe Drin. Shkodra është selia e Qarkut të Shkodrës dhe është një nga qytetet më të vjetra dhe më historike në Shqipëri.

Një legjendë e famshme e përhapur për sakrificën e një viktime femër për ndërtimin e kalasë tregohet tradicionalisht nga shqiptarët dhe lidhet me ndërtimin e Kalasë së Rozafës.

Historia tregon për iniciativën e tre vëllezërve të cilët filluan për të ndërtuar një kështjellë. Ata punuan tërë ditën, por muret e themelit binin çdo natë. Të zhgënjyer dhe duke ecur në shtëpi, takuan një njeri të mençur, i cili duket se e di zgjidhjen e problemit. Duke i pyetur nëse ishin të martuar. Kur tre vëllezërit u përgjigjën pozitivisht, njeriu i mençur tha:

“Nëse doni të përfundoni kështjellën, duhet të betoheni se kurrë nuk do t’u tregoni grave tuaja atë që unë do t’ju them tani. Gruaja që ju sjell ushqimin tuaj nesër duhet ta varrosni të gjallë në murin e kalasë. Vetëm atëherë themelet do të qëndrojn dhe do zgjati përgjithmonë “.

Një nga versionet më të famshëm të legjendës është poema epike serbe e quajtur Ndërtesa e Skadarit (Зидање Скадра, Zidanje Skadra) botuar nga Vuk Karadžić.